DİL GELİŞİMİNDE OKUL ÖNCESİ DÖNEM KRİTİK DÖNEMDİR… DİL ZİHNİNİZİ; ZİHİN İSE HAYATINIZI DÜZENLER…
Başlarız “Pardon beni yanlış anladın. Aslında ben şöyle demek istemiştim,” şeklinde konuşmaya… Çoğu zaman dil sürçmesi olarak nitelendirerek yapılan hatayı örtme çabaları aslında dille şekillenen zihnimizin organizasyon hatalarıdır. Çünkü zamanında kazanılamayan dil becerisi hep sürçmeye mahkumdur. Bu anlamda dil gelişiminde okul öncesi eğitim kritik dönemdir. Kritik Dönem Hipotezi dil edinme becerisinin yaşa bağlı olması demektir. Bu hipoteze göre, bir dili tam olarak anadil seviyesinde öğrenmenin mümkün olduğu bir gelişim dönemi vardır ve bu dönem erken çocukluktan ergenliğe kadar sürer. Bu süreci sağlıklı tamamlamayan birey, hayatının geri kalan döneminde kendini ifade etmede zorluklar yaşar. Örnek mi verelim? İş başvurusu yapan kişinin kendini ifade etmede yaşadığı zorluk bunlardan bir tanesi. Dil deyip geçmeyelim. Üç yüz kelime biliyorsak üç yüz kelime kadar kendimizi ifade edebiliriz. Üç bin kelime biliyorsak ancak kendimizi üç bin kelimelik ifade edebiliriz. Dil becerisine eşlik eden jest ve mimikleri kullanmak bir başka önemli nokta… Dil becerisi yeterince gelişmemişse jest ve mimiklerimiz de ona sağlıklı eşlik etmeyecektir. Bizi dinleyen insanlar, bu uyumsuzluğu görünce bizimle ilgili bir belirsizliğe yol açacak zihinsel karmaşa yaşayabilir. “Kişiliğimizin aynası dildir,” desek sanırım yanlış yapmış olmayız. “İnsanlar giyimleri ile karşılanır düşünce ve davranışları ile uğurlanır,” sözündeki “düşünceyi,” ortaya çıkaran dildir. Hocam “Okul öncesi eğitimin çocuklarımıza kazandırdığı en hayati şeyler nelerdir?” diye sorarsanız cevabım şöyle olacaktır:1-Dil becerisi2-Sosyalleşme3-Sağlıklı beslenme, derim. Derim demesine ama bunlar dışında okul öncesi eğitimin, yüzlerce beceri kazandırdığını da söyleyebilirim. Yaşadığımızın bir çok problemin temelinde yatan temel nedenin Kritik Dönem Hipotezi ile çok iyi açıklandığını düşünüyorum. Okul öncesi eğitim döneminde okunan masallar, drama etkinlikleri, farklı aile kültürü ile yetişen çocuklar arasındaki dilsel etkileşim ve sosyalleşme dil becerisinin kazanımında şüphesiz çok önemli kazanımlar sağlayacaktır. 15.06.2021 Murat AVCI